Wat een saai onderwerp zult u denken als u bovenstaande titel leest. Maar vergis u niet. Het gaat over de toegankelijkheid van de besluitvorming in de raad van Wijdemeren voor u en mij als burger. Heel erg belangrijk.
Kunnen wij begrijpen wat er gebeurt, is dat transparant voor ons en wordt er niet te veel buiten ons zicht besloten? Om kort te gaan wat doen die mensen die wij gekozen hebben voor ons? En willen wij dat zo?
Op 19 september vorig jaar besloot de raad om afscheid te nemen van het model voorbespreken in de commissie en besluiten in de raad. Maar te gaan vergaderen volgens het BOB model. Dat model is me te ingewikkeld om hier uit te leggen. De uitgebreide uitleg vindt u in het stuk dat raadsgriffier Debbie de Heus ons stuurde.
In een hele reeks van artikelen op deze website gaven wij regelmatig aan dat het nieuwe vergaderen voor ons, als oplettende burgers, de besluitvorming omvormde tot een onnavolgbaar proces, dat bovendien ook nog is omgeven door rituele dansen in de raadszaal met een stuk of vier microfoons en een katheder, die niets toevoegen aan de kwaliteit van het debat en de besluitvorming.
De kernvraag in de evaluatie, die deze maand moet gebeuren, is of de raad zich sluit als een oester om onderling, efficiënt en ondoorzichtig voor de burger, besluiten te kunnen nemen, of heeft de raad de plicht om goed en transparant te communiceren wat men besluit en waarom, wat misschien wat meer tijd kost.
Eén jaar op proef
In het raadsvoorstel van 19 september vorig jaar staat dat er besloten wordt om van oktober 2019 tot 1 juli 2020 te vergaderen volgens het BOB model. Dat is dus nog deze maand. Maar dan?
De raad zal een oordeel moeten geven over het nieuwe vergaderen. Om dat oordeel te kunnen geven zal het langs de meetlat gelegd moeten worden. De vraag is dus, wordt er serieus geëvalueerd en welke criteria worden gehanteerd om te bepalen of “Het Nieuwe Vergaderen” een succes is of niet. In het raadsvoorstel van vorig jaar staat dat er nu geëvalueerd zal worden om te besluiten of de raad zo door gaat of niet.
Slaapzak nodig?
Een deel van die criteria hebben ongetwijfeld te maken met de interne voorbereiding en routering van raadsstukken, moties en amendementen. Maar wordt er ook aan de burger gedacht? Wordt de besluitvorming niet in zoveel delen gehakt dat je als burger met je slaapzak op Rading 1 moet gaan bivakkeren om geen besluitje te missen. Waarschijnlijk wél lekker efficiënt, maar afschrikwekkend voor participatie van de burger. Zelfs de agendacommissie kan dan bezocht worden, om te horen waarom besloten wordt iets wél of niet op de agenda van de raad te zetten. Niet onbelangrijk.
Technische vraag als wapen
Er zijn best wat voordelen te noemen. Zo is afgesproken dat niet iedere partij herhaalt wat anderen al te berde brachten. (Daar lijkt ook het strooien van complimenten bij te horen.) Prima!
Het vooraf indienen van echte technische vragen en die ook vooraf beantwoorden is ook goed. Maar als in de commissie en de raad iedere vraag, die niet uitkomt, het stempel “technische vraag” krijgt en daarom in de prullenbak verdwijnt, wat te vaak gebeurt, dan kan ik mij niet voorstellen dat dit zo bedoeld is en dat de raad dat zo wil houden. Het stempel verwordt dan tot een politiek wapen. Dus laat alle vragen toe.
Behoudt het goede
Mijn advies, behoudt het goede (technische vragen schriftelijk, geen overbodige spreektijd) maar ga terug naar het commissiemodel. En als de raad het leuk vindt, blijf dan maar door de raadszaal rennen van de zitplaats (met microfoon) naar een andere microfoon, maar ik vind het onnodig en 99% van Wijdemeren ziet het niet.
En vooral, denk aan de burger. Kan hij het begrijpen en vergroot het de kloof niet?
Wat mij betreft heeft het commissiemodel de voorkeur. Voor de burger redelijk duidelijk te volgen als ‘routing’ (met name het eerste stuk van BOB vind ik vaag). Wat ik dan ook een goede toevoeging zou vinden is dat de agenda’s van de commissievergaderingen (eerder en) duidelijker terug te vinden zijn. Ik heb de indruk dat die nu ergens achteraf op de gemeentelijke website kunnen worden ingekeken. En dat houd ik – moet ik toegeven – niet consequent bij.
Wij boffen met zo’n panel van pakweg 5, 6 betrokken burgers die in de structuur van een lokale blog hun nuchtere bevindingen en kritische commentaren openbaar maken op het gebied van gemeentelijk Bestuur & Beleid.
Blog, zo mag ik het medium Rading nul (0) toch wel noemen.
De extensieve gemeenteraadsverslagen in de lokale en regionale Pers, lees: de geschreven media, lijken hun langste tijd gehad te hebben?
En voor zover ze de moeite nemen zich in het ‘klein bier’ van een dorpsgemeenschap te verdiepen moeten ze toch wel even oppassen: de adverteerders kijken mee.
Dus nog eens een weemoedig doch warm pleidooi voor een onafhankelijk platform als de voormalige Wijdemeerse Webkrant, waarvan we goddank nog een archief van ruim 20 jaar kunnen raadplegen.
Voorzover ik de laatste twee jaar heb kunnen (en mogen) volgen, is alleen Alette Zandbergen (DLP) ook zo’n transparantietijger, maar dan van binnenuit de gemeenteraad.
Altijd alert op wat de burger eraan heeft, hoe die werd betrokken, hoe die vooraf werd geinformeerd en achteraf. Haar verbeterpogingen liepen helaas vaak spaak op onwil van anderen of vanwege angst om iets te veranderen binnen het ambtelijk apparaat. Is ook angstaanjagend natuurlijk als je werk verandert.
Neem nou als voorbeeld de volle zalen trekkende dorpskerk gesprekken over ONZE visie op de toekomst in het kader van de aanloop naar DOP’s, DorpsOntwikkelPlannen. Dat leidde eigenlijk alleen tot de aanstelling van twee ‘dorpsambtenaren’ en een dik rapport. Ongetwijfeld is die door Burgers breed gedragen Visie op 2030/2040 ergens in een lade terecht gekomen. In commissie nog raad ooit nog iets van gehoord. Ook de deelnemers zijn nooit meer uitgenodigd om te helpen prioriteiten te stellen.
Had prima kunnen worden ‘meegenomen’ als ‘input’ voor de Omgevingsvisie, maar nee hoor, burgerraadpleging zal wel niet in het BOB model staan, dus niets mee gedaan, een gemiste kans geachte raad.