Feest van de Democratie

Vandaag zijn de verkiezingen. We mogen dan al wel twee weken poststemmen en twee extra dagen stemmen, het is en het blijft verkiezingsdag. En dat voelt altijd feestelijk met een beetje spanning.

De eerste schifting bij het tellen. TK 2017 Veenstaete. Foto: Rik Jungmann

Wie wordt nummer drie?

Rechts. Blijft de VVD de grootste? Haalt Wilders Mark Rutte in? Niet waarschijnlijk, maar het kán. En wie wordt er nummer drie. Haalt D66 in de eindsprint het CDA in? Dat zou best eens kunnen gebeuren volgens sommige peilingen.

En dan links. Ik zag gisteren een peiling waarin PvdA, GroenLinks én de SP alledrie op 11 zetels staan. Andere partijen die inmiddels tot de gevestigde orde qua zetelaantal behoren zijn de Partij voor de Dieren en de Christen Unie die beiden rond de 7 zetels in de peilingen staan.

Zelfde coalitie?

De kans is levensgroot dat het huidige demissionaire kabinet zich na een korte formatie met enkele accentverschuivingen maar in dezelfde coalitie binnenkort laat installeren alsof er geen verkiezingen zijn geweest.

En dat voelt toch een beetje raar aan, als Rutte, Hoekstra, Kaag en Schouten over een week of wat weer in hun mooiste kleren op het bordes staan. Alsof er geen toeslagenaffaire was waar het kabinet over viel en die zoveel wandaden van de Belastingdienst tegen burgers en tegen de rechtsstaat aan het licht bracht en nog steeds brengt. Alsof de corona-aanpak en de vaccinatie vlekkeloos verliepen, toch  ook geen kleinigheid. En dan heb ik het niet over het stikstofprobleem, de woningnood, het klimaat, de aardbevingsschade in Groningen, de zorg, het onderwijs en zo nog een aantal problemen waar de kabinetten te weinig of onvoldoende aan deden de afgelopen tien jaar.

En toch lijkt dat waar we op af stevenen, tenzij er een partij extra bij nodig is. Dan kan het een andere zaak worden, want na het debacle van het vorige kabinet zal een partij ter linkerzijde zich wel tien keer bedenken voor die  met  een rechtse coalitie in zee gaat. De afstraffing van de PvdA in 2017 ligt nog te vers in het geheugen.

Uitslagenavond

Maar hoe dan ook ik verheug mij al op de uitslagenavond. Altijd leuk om de blijdschap van de winner te zien en de dappere verliezer die zegt blij te zijn dat hij nu een solide groep kiezers heeft overgehouden na dit verlies.

TK 2017, tellen, tellen, tellen. In het restaurant van Veenstaete. Foto: Rik Jungmann

Mijn gedachten gaan uit naar de tellers. Ik weet uit ervaring van jarenlang op de stembureaus zitten en na sluiting, om 21.00 uur het tellen. Juist bij deze verkiezingen geen pretje, vanwege de omvang van de stembiljetten ter grootte van een fors badlaken.

Stel u voor. Het stembureau is gesloten, de stembus wordt omgekeerd en er liggen ruim duizend stembiljetten opgevouwen op de vloer. De hulptroepen van de tellers, meestal een man of vier vijf, melden zich. De worsteling begint!

Zoek de rode stip

Dat megaformulier open vouwen. Het rode stipje zoeken. Het formulier op één van de 33 stapeltjes per partij leggen. Als dat gedaan is, tellen per stapel.  Checken of het aantal stembiljetten klopt met het aantal binnengekomen stempassen. Dan iedere stapel sorteren naar voorkeursstemmen en ook die stapels tellen. Het totaal moet nog steeds kloppen!
Meestal is dat niet zo. Dus je gaat met z’n allen hertellen, nog een keer en nog een keer. Bij iedere hertelling verandert het totaal iets, omdat het papier van het stembiljet flinterdun is wat het tellen bemoeilijkt.

Met veel geluk krijg je de administratie kloppend. (Er kan ook overdag bij het afvinken van de stempassen wat mis zijn gegaan.) Meestal lukt dat echter niet en geef je met een verschil van twee tot vier stemmen het tellen op.

De uitslag van de Tweede Kamer verkiezingen in 2017 in Wijdemeren vindt u hier.

4 gedachten op “Feest van de Democratie”

  1. Beste Rik!
    Met een glimlach lees ik je romantisering van het leven op een stemlocatie na sluitingstijd.
    De blije nostalgie van toen jij nog op je knieën door de Veenstate kon kruipen…..
    Nu toch even serieus: dit is 2021.
    Dit is het digitale tijdperk.
    Is het niet van een genânte achterlijkheid dat wij met een besmettelijk potloodje één rood stipje op een lap papier van een paar m² moeten zetten, resp. weer terugzoeken…..
    Kun jij als bevlogen, gepokte en gemazelde ICT-er niet eens een goed onderbouwd voorstel doen om terug te keren naar die goede oude stemmachine uit vervlogen tijden (2007?) !

    1. Beste Henk,

      Je hebt gelijk! Ik heb veel verkiezingen meegemaakt met de stemmachine. Dat was ideaal. Na het sluiten van het stembureau draaide de voorzitter van het stembureau (ik was dat ook meerdere malen) een sleutel om. Er werd een telstrook geprint met alle resultaten. Dan nog even de administratie checken en de uitslag kon naar het gemeentehuis voor publicatie.

      Dat waren nog eens tijden. De vrees voor manipulatie leek mij volstrekt overdreven. Maar met een iets ander ontwerp moet het kunnen . Het grootste probleem was dat de software eigendom was van de producent, NEDAP, die er geen inzage in wilde geven. (Dus zou het in theorie kunnen dat de machine bijv. om de zoveel stemmen jouw stem stiekem wijzigt in een andere partij.)

      Er is ook wel eens gedacht aan een machine die met een bonnetje je stem bevestigt, waarna je dat bonnetje, na controle, scant om je stem definitief uit te bengen.
      Maar ik begin er niet meer aan.
      En vanwege corona heb ik per post gestemd. Prima oplossing met wat duidelijkere handleiding en gekleurde enveloppen.

    2. Ja! Gekleurde enveloppen…
      Handleiding in 3 dialecten…
      Terug naar de Bewaarschool…. en voor iedere Partij een eigen kleur enveloppe!
      Krijgen we gelijk alle nuances Groen, Blauw, Rood en Bruin te zien…

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Meer informatie over hoe uw reactiegegevens worden verwerkt.