Het Metafoor-rapport over grondexploitaties in Wijdemeren dat wij via een Wob-aanvraag gekregen hebben, telt 34 aanbevelingen. Meerdere raadsleden vonden het rapport ronduit schokkend. Onthutsend. Ze wisten niet dat er zoveel mis was. Eén raadslid liet zelfs weten van zijn stoel gevallen te zijn.
Het kan geen verwondering wekken dat het slecht loopt met de grondexploitaties. In de jaarrekeningen over eerdere jaren staat telkens dat de voorziening (d.w.z. het voorzienbaar verlies) bij verschillende projecten (Porseleinhaven, Nedervecht e.d.) naar boven bijgesteld moest worden. De laatste keer, in mei dit jaar, met €1.666.100. De Porseleinhaven in Loosdrecht alleen al staat inmiddels op €6.8 miljoen.
Het opvallende bij het Metafoor-rapport is niet zozeer wat erin staat, maar wat er NIET in staat. In het hele rapport wordt met geen woord gerept over degenen die uiteindelijk verantwoordelijk zijn geweest voor dit alles: het college en de gemeenteraad. Het lijkt alsof we met twee volstrekt gescheiden werelden te maken hebben, de ambtenaren en de bestuurders. De laatsten maken de keuzes, zij nemen de grote beslissingen. De ambtenaren, zo lijkt het, maken de fouten. Twee werelden, waarbij de bestuurders niet weten wat er op de werkvloer gebeurt. Als ze dat horen, vallen ze van hun stoel.
Het rapport biedt veel aanbevelingen (34!) om de werkprocessen te verbeteren, en geen enkele voor college en raad. Niets over de stroperige besluitvorming, over uitstelgedrag, over het laten verlopen van termijnen, over verkeerde veronderstellingen, de foute beslissingen, over onderlinge haat en nijd. Geen woord over gebrek aan kennis. De bestuurders worden niet genoemd. Zij gaan vrijuit.
We hebben dit eerder gezien, in de onderzoeksrapporten die een paar jaar geleden verschenen zijn over de bestuurskracht van Wijdemeren. Die was onvoldoende. Maar in geen van die rapporten lag dat aan de verantwoordelijke bestuurders. Terwijl juist bestuurskracht typisch iets is wat je bij en van bestuurders zou mogen verwachten. Nee, het lag aan het apparaat.
Wat kunnen we met bovenstaande? Niet veel. Niets eigenlijk. Behalve weemoedig denken: wat hadden we niet allemaal in onze dorpen kunnen realiseren met al het geld dat hier verspild wordt.