Afgelopen dinsdag moest wethouder Rosalie van Rijn in de commissie uitleggen waarom ze onverwacht twee miljoen tekortkwam. De dag daarop moest collega Joost Boermans vertellen waarom hij ruim vier ton extra nodig had. Twee wethouders die iets hadden uit te leggen. De één deed dat bijzonder goed, de ander faalde volledig.
Sociaal Domein
Bij Rosalie van Rijn ging het over het Sociale Domein, namelijk de extra kosten van Wmo en jeugdzorg. Halverwege 2019 leek er nog niets aan de hand, maar aan het eind van dat jaar bleek er een tekort te zijn van twee miljoen. Ze nam de commissieleden mee in een presentatie over hoe het systeem werkt en hoe de regio, die een grote rol speelt bij met name de jeugdzorg, de gemeente Wijdemeren informeert over de cijfers. Dat deed ze voortreffelijk, in een logisch opgebouwd betoog met samenhangende, goed geformuleerde zinnen. Rustig en beheerst maakte ze duidelijk dat het hier geen fouten van de organisatie betrof. Ze slaagde er zelfs in het woord ‘fouten’ geheel te vermijden.
Fysiek Domein
Heel anders pakte Joost Boermans het aan bij het Fysieke Domein, toen hij de raad voorstelde een aanvullend krediet van €416.803 beschikbaar te stellen voor de herinrichting Oud-Loosdrechtsedijk tussen de rotondes. Hij had veel woorden nodig, heel veel woorden, om eigenlijk niets anders te zeggen dan dat er fouten gemaakt waren en dat hij daarvoor de volle verantwoordelijkheid nam. Dat zei hij zo vaak dat je bijna zou denken dat hij aan het eind van de vergadering zijn ontslag ging indienen. Dat gebeurde niet.
De vele woorden sloegen soms nergens op. Ik geef hier een klein stukje van wat hij zei in antwoord op de constatering van Stan Poels (PvdA/GrL) dat de gemeente niet in staat is gebleken grote projecten goed uit te voeren en dat het de gemeente ontbreekt aan bestuurskracht. Het is de moeite waard om de reactie van Boermans goed te lezen, want zelden heb ik een verhaal gehoord waar de logica zo ontbrak als hier.
“Ik ben het er niet mee eens, met dat gebrek aan bestuurskracht, omdat achteraf, maar dat is achteraf, achteraf had er gewoon een afspraak, hard, zwart op wit, met de aannemer moeten liggen en dan was het niet uit de hand gelopen. En dan zeg ik, waarom? Omdat als je kijkt naar de wijze van uitvoering, dan gaat het project buiten op de straat hardstikke goed.”
“Blanco cheque”
De laatste werkzaamheden werden op regiebasis uitgevoerd, hetgeen betekent dat de aannemer de ‘werkelijk gemaakte uitvoeringskosten’ in rekening kon brengen, met een opslag voor winst en algemene kosten. Er waren van tevoren geen vaste afspraken over gemaakt. Er was geen offerte, er lag geen contract. Volgens Eric Torsing (CDA) kreeg de aannemer daarmee een “blanco cheque” voor “een plakkie asfalt, een stoepie en een heggetje”. De aannemer kon daardoor 2,2 miljoen rekenen voor iets wat maximaal 1,2 miljoen zou mogen kosten, het bedrag waarvoor de klus oorspronkelijk aangenomen was.
Niet langer
Uit de bespreking en de antwoorden op de vragen dringt zich één conclusie op: hier is sprake van ongehoorde incompetentie. Verrassend? Nee. Het Metafoor-rapport van begin vorig jaar toonde al aan hoeveel er mis is in Wijdemeren bij infrastructurele projecten (zie hier en hier). Maar tot nog toe ging men gewoon door met klungelen. Men bleef mensen aan het werk houden met tekenbevoegdheid voor iets waarvan ze de ballen begrijpen. Het wordt tijd dat er nu iets gebeurt. Je kunt niet nog langer accepteren dat het gestuntel van de gemeente, dat amateuristische broddelwerk, ons elke keer weer tonnen kost. Tonnen? Nee, miljoenen. Allemaal weggegooid geld, let wel: gemeenschapsgeld!
Uiteindelijk verantwoordelijk
Wethouder Boermans moet aftreden, zoveel is duidelijk. Iemand die een aannemer 2,2 miljoen laat vragen “voor een plakkie asfalt, een stoepie en een heggetje”, en die pas achteraf tot het inzicht komt dat “er gewoon een afspraak, hard, zwart op wit, met de aannemer had moeten liggen”, kan niet gehandhaafd blijven. Als de gemeenteraad hem de hand boven het hoofd blijft houden, dan is het duidelijk dat ook de raad geen lering trekt uit gemaakte fouten. De raad is dan, als uiteindelijk verantwoordelijke, even incompetent als de wethouder.
(foto’s Douwe van Essen)