Zo’n ambtsbezoek van de commissaris van de Koning, schiet dat nou een beetje op, heb je er als gemeente iets aan? Die vraag bekroop me deze woensdagmiddag bij het beluisteren (voor zover dat mogelijk was!) van het gesprek tussen de Wijdmeerse gemeenteraad en commissaris van de Koning Arthur van Dijk.
Voor inwoners die niet in de gelegenheid zijn een vergadering van een raadscommissie of de gemeenteraad bij te wonen is er gelukkig altijd nog de mogelijkheid online mee te luisteren. Zo ook deze woensdagmiddag bij de vergadering waarin Van Dijk zou spreken met de gemeenteraad. Dat wil zeggen . . .
Aanvang 15.45 uur, maar op de gebruikelijke manier lukt het niet iets te horen te krijgen. Maar gelukkig, elders op de Wijdemeerse website staat dat er wel degelijk een live-uitzending gaande is. Kijk maar, geheel rechts: NU LIVE
Even aanklikken en een kind kan de was doen, toch? Nou nee, weer mis. Er gebeurt niets. Dan maar het knopje ‘Live’ aanklikken om te zien wat er live loopt of nog gaat lopen. Ai! ‘Geen live-uitzendingen’.
Ja maar ehhh, er staat toch ‘NU LIVE’? Kijk nog maar eens.
Nou ja zeg, ‘NU LIVE’ is verdwenen. De doodse stilte duurt voort. Moeten we daarin de bevestiging zien van wat burgemeester Crys Larson eerder zei, namelijk dat het in deze gemeente ‘kraakt en piept’?
Stilte dus, tot . . . ja, tot een kwartiertje ná aanvang van de vergadering. Toen was ineens Van Dijks stem te horen en wel met de mededeling dat fusie van Wijdemeren met een of meer andere gemeenten niet het streven is.
Mooie binnenkomer
Dat was in elk geval een mooie binnenkomer. Wat Wilna Wind (PvdA/GroenLinks, coalitie) en Jan-Jaap de Kloet (DorpsBelangen, oppositie) te zeggen hadden over het gespreksonderwerp ‘bestuurskracht/financiële positie van de gemeente’ bleef voor luisteraars verborgen – hun bijdragen waren immers niet te beluisteren -, maar het standpunt van Van Dijk was in elk geval duidelijk.
Nieuws was dat natuurlijk niet. Een aantal jaren geleden is er een bestuurskrachtmeting gedaan waaruit Wijdemeren als een van de zwakste broeders tevoorschijn kwam. Gedeputeerde Staten van Noord-Holland gingen aan de slag met fusies in het Gooi en de Vechtstreek. Maar toen kwam minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren (D66) met haar nieuwe beleidskader. Dat maakte alle provinciale inspanningen kansloos. Omdat Ollongren doelbewust een spaak in het wiel had gestoken, gooiden Gedeputeerde Staten direct de handdoek in de ring. Zoek het dan maar uit. Gelijk hadden ze. Dus logisch dat Van Dijk fusie deze woensdag niet het streven noemde. Hij kijkt wel uit.
Allerminst gezond
Intussen is de gemeente Wijdemeren nog steeds verre van gezond. ,,Er is tijd nodig de situatie in Wijdemeren te keren”, aldus Van Dijk. Open deur natuurlijk. Toch moet de boel op orde worden gebracht, fusie of geen fusie, stelde de commissaris. ,,Want denkt u dat een andere gemeente wil fuseren met een gemeente die het huis niet op orde heeft?” Alweer een open deur en al veel vaker gehoord.
Maar wil de provincie dan wel optreden als partner bij het oplossen van de grote opgaven waar Wijdemeren voor staat?, wilde De Kloet (DorpsBelangen) weten. Zeker, zei Van Dijk. ,,De provincie is geen RIVD’er, Remmer In Vaste Dienst”, zo permitteerde hij zich een grapje dat hij vast vaker te berde heeft gebracht.
Bouwambities
Irritatie over tegenwerking van de provincie viel niettemin te beluisteren. ,,Een deel van de raad heeft grote zorgen over de bouwambities van dit college én van de provincie”, verklaarde Rosalie van Rijn (CDA) bijvoorbeeld. Ze wees onder meer op de tiny houses die nog steeds niet kunnen worden neergezet aan de Loodijk.
En weer trapte Van Dijk een open deur in: de wethouder moet vooral met de provincie praten over waar ruimte is, over wat wél mogelijk is. Maar ja, aldus Van Dijk, het kan natuurlijk ook zijn dat Provinciale Staten een besluit hebben genomen waaraan niet te tornen valt. Hopla, twee open deuren achter elkaar. Bij het woningbouwproject Nederhorst-Noord hebben we gezien hoe dat werkt.
Knecht
Esther Kaper (ChristenUnie) wees toch nog maar even op de negatieve beeldvorming over de provincie. In zijn antwoord repte Van Dijk over een beeld van de provincie als ‘de knecht van Sinterklaas’. Kennelijk heeft hij de afgelopen jaren weinig meegekregen van de discussies over (voorheen) Zwarte Piet en de verschuivende opvattingen daarover.
Hamvraag: levert zo’n bijeenkomst van de raad met de commissaris nu iets op? Ik denk het niet. Voor zover ik het kon beluisteren was het een rituele dans, een beleefdheidsbijeenkomst. Er viel niets nieuws te beluisteren.
Overigens denk ik ook dat er niets meer van verwacht mocht worden dan het onderhouden van goede, vriendelijk getoonzette betrekkingen. De commissaris gaat de gemeenteraad bij zo’n bezoek heus geen dingen (toe)zeggen waarmee hij gedeputeerden voor de voeten loopt of tegen Provinciale Staten in gaat. Hopelijk was Van Dijks gesprek achter gesloten deuren met burgemeester en wethouders zinvoller.
Mijns Inziens was er (is er …) zeker wel iets loos: de verhouding en samenwerking tussen Provincie NH en Wijdemeren lijkt mij voor verbetering vatbaar. De diverse bespreekpunten (bouwen in Wijdemeren, stikstofbeleid een uitvoering), Energie transitie, Bestuurskrachtmeting (hoe was het in 2016 en hoe is het nu) en zeker ook de inwoners van Wijdemeren een stuk vertrouwen in de politiek te geven.
Misschien is het zo dat het fenomeen Werkbezoek als zodanig een cultureel karakter heeft dat het lastig blijft om daar verandering in te brengen. En het is natuurlijk een burgemeester die daar over beslist (de invulling van het programma van een dergelijk werkbezoek). Dat bleek ook wel uit de samenvatting van het werkbezoek op FB: in twee regels samenvattend dat de bespreking met B&W en de Raad (voor een uurtje) “goed” waren. Het andere werkbezoek deel (bij mij vallend onder het kopje “socializen”) was ogenschijnlijk belangrijker.
ik blijf erbij: een gemiste kans.
Misschien kijk ik er teveel naar met een ondernemersblik. Zie het als een vergelijking / metafoor met de hoogste baas van een hoofdkantoor die bij de dochteronderneming komt kijken hoe het allemaal gaat.
Waar hij op bezoek gaat bij een dochteronderneming die in ieder geval 6 jaar geleden niet denderend presteerde. Eventueel zelfs toen moest fuseren om goed te kunnen blijven functioneren. En natuurlijk als bedrijf in 2022 geconfronteerd wordt met alle problemen en uitdagingen van nu.
De directeur van de dochteronderneming heeft denk ik een mooi programma bedacht. Toch ook wel zand in de ogen strooiend bij de hoogste baas met meer een bijprogamma wat de boventoon voerde. Ach ja, ze hebben een goede band. Ze kennen elkaar van het dispuut.
Terug naar de realiteit van nu. Denk dat er wel een paar lichtpuntjes zijn. Wijdemeren staat m.i. iets meer op de kaart in de provincie. Er zal meer contact zijn tussen provincie en Wijdemeren op diverse gebieden. En ook dat urgentie van bepaalde projecten wordt ingezien.
en ik ondersteun de opmerking van burgemeester Crys Larson die ze op FB vermelde:
“We hopen dat Arthur van Dijk snel weer eens op bezoek komt.”
zodat er echt gewerkt kan worden aan een Wijdemeren die weer kan groeien, waar huizen gebouwd kunnen worden, waar boeren ondersteund worden tav de stikstofproblematiek, waar een betere en sterkere bestuurskracht tot stand kan komen. Waar Wijdemeerders trots op kunnen zijn.
Een rituele dans, dat is zo’n bezoek als er niets spannends aan de orde is.
Dat wordt anders als er wel iets loos is in het bestuur van een gemeente. Bijvoorbeeld een fors conflict tussen de burgemeester en de meerderheid van de raad, of plannen van de provincie die ongewenst zijn door de raad zoals indertijd de plannen van de provincie om het zand onder de Loosdrechtste Plassen op te zuigen en te verkopen. Het verdiepingenplan.
In de aanloop naar de indertijd door de provincie gewenste fusie met Hilversum, kwam ook CdK Harry Borghouts langs om dat streven te bepleiten. Dus dat bezoek had wél inhoud. Maar helaas, de kersverse minister van Binnenlandse Zaken, Kajsa Ollongren, stak een spaak in het wiel.
Wat vast helpt bij zo’n bezoek is als de CdK en de burgemeester elkaar heel goed kennen. Wat het archaïsche systeem van burgemeestersbenoemingen weer even in het licht zet.