Van het scheiden van huishoudelijk afval krijg ik langzamerhand een beetje een punthoofd. Niet omdat ik tegen dat scheiden ben, integendeel, wel omdat de regels daarvoor voor een normaal mens nauwelijks meer te volgen zijn.
Ter voorkoming van misverstanden eerst even dit: ik ben er erg voor om het huishoudelijk afval zo goed mogelijk te scheiden als dat goed is voor milieu en duurzaamheid. Geregeld vis ik thuis daarom wat plastic of papier of oude boterhammen uit het grijze afvalbakje in de keuken om het in het goede bakje te deponeren zodat het later in de goede kliko belandt. Kortom, ik ben heus van goede wil.
Fnuikend
Onlangs las ik een artikel waarin werd gemeld dat gemeentelijke afvaldiensten steeds meer te kampen hebben met vervuiling van de ingezamelde grondstoffen. Dat is fnuikend voor de verdere verwerking, zorgt ervoor dat slechter/minder kan worden gerecycled en drijft de kosten van verwerking ook nog op.
Zo las ik dat Nederlandse burgers problemen veroorzaken met pizzadozen, opblaasbare zwembadjes en kerstboomnetten. Het allereerste probleem met pizzadozen schijnt te zijn dat mensen die gemakzuchtig overdwars in ondergrondse afvalcontainers duwen, waardoor er verstopping ontstaat. Dat is eenvoudig te begrijpen, zelfs, om met schrijver/dichter Johnny van Doorn (1944-1991) te spreken, voor ‘mijn kleine hersentjes’.
Twee mogelijkheden
Maar dan. In dat artikel staat ook dat ‘vettige pizzadozen’ bij de kartonverwerking problemen opleveren. Ter controle heb ik maar eens een blik geworpen op de website van onze eigen Grondstoffen en Afvalstoffen Dienst (GAD). Daar staat op de hompage een vakje ‘Welk afval hoort waar?’. Handig, dacht ik. Ik heb het aangeklikt en in het zoekvakje ingevuld: ‘pizzadoos’. Dan blijken er twee mogelijkheden.
De ene optie: ‘pizzadoos zonder etensresten’. Die kan gewoon bij ‘papier en karton’, de blauwe kliko dus of de ondergrondse container voor oud papier en karton. Logisch.
De andere optie: ‘pizzadoos met etensresten, vies’. Die moet bij het restafval. Nu kun je resterende kruimels of brokjes of zelfs een overgeschoten pizzapunt natuurlijk bij het GFT gooien, dan kan de doos zelf gewoon bij het oud papier en karton. Maar wat bedoelt de GAD precies met ‘vies’? Dat is een nogal rekbaar begrip. Als in het karton van een pizzadoos een klein beetje olie is getrokken gooi ik hem altijd bij het oud papier. Volgens bovengenoemd artikel zou dat dus uit den boze zijn, maar op de GAD website wordt dat helemaal niet zo duidelijk. Ik weet dus nog steeds niet hoe het zit.
Plastic en toch geen PMD?
In dat artikel staat ook dat mensen afgedankte opblaasbare zwembadjes ten onrechte bij het PMD gooien. Zou ik ook doen, het is toch plastic? Hoezo mag dat dan niet bij het PMD? Opnieuw naar de GAD-website. Gekozen voor ‘zwembad opblaasbaar’. Uitkomst: ‘Aanbieden via: Restafval’. Ja maar hoezo dan? In een tweede vakje meldt de GAD: ‘Want het is: Restafval’. Dus een plastic opblaaszwembadje moet bij het restafval, want het is restafval ook al is het gemaakt van plastic! Zouden ze bij de GAD snappen dat ‘mijn kleine hersentjes’ dit niet meer kunnen volgen? Zou zo’n zwembadje uit heel verschillende, aan elkaar gelaste soorten plastic bestaan waarvan bijvoorbeeld de ene soort wel recyclebaar is en de andere niet? Of zijn misschien alle plasticsoorten waarvan zulke zwembadjes zijn gemaakt ongeschikt om de reclyclen? Geen flauw idee en de GAD-website geeft zelfs geen begin van een verklaring om te helpen.
Lelijke fout
Van hetzelfde laken een pak bij de netten waarin je tegenwoordig kerstbomen meekrijgt. Die heb ik thuis altijd bij het PMD gegooid, het leek me immers overduidelijk plastic. Maar in bovengenoemd artikel las ik dat dat een lelijke fout is.
De GAD-website meldt ook na invulling van ‘kerstboomnet’ onverstoorbaar: ‘Aanbieden via: Restafval’, ‘Want het is: Restvalval’. Jaja, dat snappen ‘mijn kleine hersentjes’ best: als het restafval is, moet het bij het restafval omdat het restafval is. Maar waaróm het restafval is, weet ik nog steeds niet.
Help ons!
Om inwoners zo ver te krijgen dat ze afval beter scheiden, lijkt het best handig als de GAD ons voorziet van wat meer uitleg en informatie zodat we beter onze eigen weg kunnen vinden. Want laten we wel wezen: het is een illusie te denken dat iedereen bij ieder twijfelgeval de GAD-website gaat raadplegen. Bovendien: heel vaak zal er helemaal geen twijfel zijn. Als meer uitleg en informatie ons alleen al helpt wat vaker te twijfelen, zou dat winst zijn. Dan kunnen we voortaan zo goed mogelijk zelf beredeneren wat we in welke afvalbak moeten stoppen of, als we er echt niet uitkomen, toch even op de GAD-website kijken.
We hadden en hebben een goed systeem. Dat heet ACHTERAF scheiden. De wetenschappers op dit gebied zijn het er over eens! De technici zijn het er over eens! De infrastructuur is beschikbaar en het scheelt kosten. Immers het ophalen van alle kleuren bakken, met materieel én personeel, meerdere keren per week is kostbaar. Eenmalig achteraf scheiden … meer effectief en zelfs de verwerkers zeggen het. Wijster is historisch succesvol.
Laat even buiten beschouwing dat de tellingen over plastic inzameling en recycling ook niet niet correct zijn. Blijft over: wie kan instemmen met continueren met dit beleid? Onze bestuurders in Wijdemeren! DE KOSTEN, voor de betaler.
Wanneer komt de (landelijke en lokale) politiek tot inzicht? Voor of pas na de verkiezingen?
Ook ik ben een groot voorstander van afvalscheiding. Maar afvalscheiding aan de bron (het huishouden) is gewoon heel erg ingewikkeld. Met 17 miljoen mensen in dit land geeft iedereen zijn eigen interpretatie aan het stukje afval. Je moet bijna een deskundige zijn op elk gebied van materiaal. Behalve de groen- en papierbak, dat is voor de meeste toch wel te begrijpen, is het beter de PMD en Grijze /Overige te combineren en te scheiden bij de verwerker. Ik denk dat installaties c.q. menselijk inzet onder aan de streep goedkoper en beter is.