Tot eind maart dit jaar liep in onder meer Wijdemeren een proef met anti-boeven-camera’s. Er zou een evaluatie volgen en gemeenteraadsleden en inwoners zouden over de resultaten worden ingelicht. Maar inmiddels is het al meer dan een half jaar muisstil. Hoe zit dat?
Even kort hoe het ook alweer zat. Eind oktober vorig jaar begon een vijf maanden durende proef met zogeheten ANPR-camera’s in de gemeenten Wijdemeren, Hilversum en Weesp. ANPR staat voor Automatic Number Plate Recognition ofwel automatische herkenning (en vastlegging) van kentekenplaten.
De proef was bedoeld om te kijken of de camera’s helpen tegen (vooral) woninginbraken. Pieter Broertjes, toen nog burgemeester van Hilversum, zaaide aanvankelijk verwarring door te melden dat bij de proef ook artikel 126jj Wetboek van strafvordering van toepassing was. Dat artikel geeft de politie veel bevoegdheden. Uiteindelijk bleek alleen artikel 3 van de Politiewet te gelden – zoals de gemeente Wijdemeren steeds had gesteld. Dat geeft de politie minder armslag. Dan mogen alleen opnames worden bewaard van kentekenplaten die voorkomen in zogeheten referentiebestanden met bekenden van de politie (denk bijvoorbeeld naast inbraak aan drugscriminaliteit en ondermijning) of met bij de politie bekende auto’s.
Evaluatie in april
De proef liep tot eind maart. In de jaarstukken 2021 van de begin dit jaar nog bestaande gemeente Weesp (inmiddels opgegaan in Amsterdam) viel te lezen dat in april dit jaar een evaluatie van de proef zou volgen door de politie en de drie deelnemende gemeenten. ,,Deze evaluatie’’, aldus een persbericht dat de gemeente Wijdemeren op 21 oktober 2021 uitgaf, ,,wordt met de raadsleden en inwoners van de verschillende gemeenten gedeeld’’.
Evaluatie in april, laat het eens een maand later zijn geworden, dan hadden we al een half jaar geleden iets moeten horen. Maar we hoorden niets. En op de websites van de gemeenten is ook niets te vinden. Raar. Ook raar trouwens dat in geen van de drie gemeenten er vanuit de gemeenteraad eens naar is gevraagd.
Camera(‘s) weg
En die camera’s, hangen die er eigenlijk nog (al of niet ingeschakeld)? Het antwoord is: nee. Ik ben even wezen kijken bij de lantaarnpaal tussen Loosdrecht en Hilversum (tegenover de Volvo-garage) waar er eentje hing, maar die is er niet meer en ook het bijbehorende kastje met elektronica is verdwenen. Ik neem dus aan dat de andere vier camera’s ook weg zijn. Eentje daarvan hing ter hoogte van Vreeland (rotonde bij Fort Kijkuit) langs de N201, een andere bij de splitsing Noodweg/Utrechtseweg in Hilversum en de overige twee in Weesp.
Het is overigens niet mijn bedoeling de gemeente Wijdemeren – waar zoals bekend niet alles altijd even goed verloopt – de schuld in de schoenen te schuiven van de stilte rond het camera-experiment. Het is zelfs goed voorstelbaar dat het aan alle drie de gemeenten niet ligt, maar aan de politie. Die is bij het experiment immers leidend.
Goed nieuws
Op het gebied van ANPR-camera’s is er intussen wel een brokje goed nieuws. Daarvoor een klein stapje terug naar hoe het ook alweer werkt met die camera’s. Het is de bedoeling dat die alleen kentekenplaten vastleggen, geen inzittenden van auto’s. Bij het begin van de proef werd inwoners van Wijdemeren, Hilversum en Weesp zelfs verzekerd dat personen niet zouden worden geregistreerd.
Dat laatste was toen al een deels loze verzekering. Volgens de politie zijn op opnames ‘sporadisch’ wel degelijk inzittenden van auto’s te zien. Volgens het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van justitie en veiligheid wel vaker dan ‘sporadisch’. Tot voor kort moesten die inzittende dan handmatig onherkenbaar worden gemaakt (geblurd), voordat de opname in het politiesysteem mocht worden opgeslagen.
Automatisch
Maar vorige week kwam de politie met een positief bericht: sinds 13 oktober worden zichtbare voorruiten (en dus de inzittenden) automatisch geblurd. Dat scheelt een hoop handwerk en is een stap vooruit voor de privacy van inzittenden. Volgens dat bericht van de politie wordt nu ‘nog beter aan de voorwaarden (uit de wetgeving, red.) voldaan’.
Beter wel, nog beter misschien ook. Maar daarmee is de privacy van inzittenden nog steeds niet waterdicht gegarandeerd. Uit twee eerdere WODC-rapportages bleek immers dat de politie en het Openbaar Ministerie soms bewust de wettelijke (privacy-)regels opzij schuiven. Dat lijkt me een puntje van aandacht als de gemeenteraden de evaluatie van de proef voorgelegd krijgen – aannemende dat dat toch nog eerder zal gebeuren dan met Sint Juttemis.