Gisteravond begon het lokaal politieke seizoen weer in zijn volle hevigheid. Na het zomerreces en enkele commissies werd de eerste gemeenteraad gehouden. Die begon onder een ongelukkig gesternte.
Het bleek dat twee van de vier wethouders afwezig waren. De heren Stan Poels (PvdA/GL) en de wethouder Financiën Gert Zagt (De Lokale Partij (DLP)). Nu had de laatstgenoemde gistermiddag in een persconferentie, min of meer als een plofkraak, het einde van de gemeente Wijdemeren voorspeld. In een wethoudersbrief schreef hij aan de Raad:
De begroting 2023-2026 is ambtelijk in voorbereiding en laat zowel incidenteel als structureel grote tekorten zien. Onder meer als gevolg van capaciteitsgebrek is een eerste proeve van conceptcijfers pas voor het eerst in het college van 20 september besproken. Vervolgens moet nu het geheel nog cijfermatig worden verfijnd en tekstueel uitgewerkt. Het gevolg hiervan is dat de aanlevering voor de begrotingsraad van 10 november niet haalbaar is. Nu voor ons duidelijk is dat op dit moment een structureel sluitende meerjarenbegroting niet realistisch is en dat de aanlevertermijn niet wordt gehaald, hebben we ambtelijk en bestuurlijk contact gezocht met de provincie inzake de consequenties daarvan. Op basis van deze contacten informeren wij u dat het aannemelijk is dat Gedeputeerde Staten van Noord
Holland zal besluiten de gemeente Wijdemeren onder preventief financieel toezicht te stellen.
Explosief, brisant!
Met deze tekst van wethouder Zagt in gedachten werd begonnen aan de gemeenteraad van gisteravond. Ik had de brief nog niet gelezen toen ik in de raadszaal aanschoof aan de perstafel. Ik werd daar door Ronald Frisart hartelijk welkom geheten met de woorden: “Eerdaags moeten we misschien met Dudok-0.nl beginnen, want Wijdemeren is bijna failliet.” Waarna Herman Stuyver en hij me uitlegden dat de afwezige wethouder gistermiddag met zijn brief een flink explosief naar binnen had gegooid op Rading 1. Wat het nog verbazingwekkender maakte dat hij er niet was.
Uitstel van agendapunten
De inhoud van de brief leidde er toe dat Jan-Jaap de Kloet (DB) voorstelde om twee agendapunten van de agenda te schrappen in afwachting van nadere mededeling van het college en de afwezige (!?) wethouder Gert Zagt (DLP) in het bijzonder. Hij verzocht om een extra raad op korte termijn, om te horen hoe deze situatie is ontstaan en wat de wethouder er aan wil gaan doen.
De te schrappen agendapunten waren het mobiliteitsplan en de verkoop van grond aan de Dennenlaan in Loosdrecht. Hij kreeg daarbij bijval van Rosalie van Rijn CDA). Het voorstel van Jan-Jaap de Kloet sneed hout. Met de verkoop van de Dennenlaan kan meer opbrengst voor de gemeente gegenereerd worden en in het mobiliteitsplan staan 69 verbeterpunten voor de verkeersafhandeling, waarvan er 38 zullen worden uitgevoerd in de komende drie jaar. Het lijkt dan verstandiger om eerst te inventariseren hoeveel geld er is voor deze punten behandeld gaan worden.
Verkeerde moment!
Het college, bij monde van burgemeester Larson wilde niet aan een extra raad. Bovendien wees zij Jan-Jaap de Kloet er streng op dat hij het verkeerde moment in de raad koos om zijn punt te maken. “Dit zijn de medelingen, u kunt uw voorstel beter doen tijdens het vragenhalfuurtje.” :sprak zij de ex-wethouder vermanend toe. Na wat gepruttel bleek echter dat de hele raad, en zelfs de pers, zoals Rosalie van Rijn (CDA) opmerkte, wel graag snel een extra raad wilden hebben. Burgemeester Mevr. Larson gaf daarop, zij het met lange tanden, toe aan dat verzoek.
De coalitie wilde doorgaan met alle agendapunten, en zo geschiedde het. De sfeer was echter gezet, de kramp zat in de vergadering. De kramp die de hele vergadering door het debat beheerste. Het college reageerde onzeker en krampachtig. Enkele raadsleden verklaarden dat ze nog maar net in de raad zaten en de burgemeester wees links en rechts streng raadsleden terecht, waar dat ook met zachte hand had gekund.
Het kan ook anders.
Drie nieuwe raadsleden hielden de betrekkelijkheid van dit krampachtige schouwspel in het oog. Wilna Wind (PvdA) wierp af en toe een kalmerende uitspraak in het verkrampte gebeuren. Esther Kaper (CU) nam afstand en probeerde de onderwerpen inhoudelijk aan te vliegen en Bo de Kruijff (VVD) was op zeker moment zo open en eerlijk om aan al zijn collega’s te vragen naar een oplossing van een drama dat alle 69 projecten uit het mobiliteitsplan als raadsvoorstel langs moeten komen behangen met alle toeters en bellen als financiën, risicoparagraaf etc. Een drama dat in de lucht hing door een motie van Frits den Hartog (DLP) waarover een half uur geschorst werd.
Ridderkerk, jakkes.
De avond werd om kwart over elf afgesloten, nadat Jan -Willem Nienhuis (CDA) nog een aanvaring met zichtbaar ingehouden irritatie had met voorzitter burgemeester Larson. Dat ging over chocolaatjes. Het schijnt dat de gemeente chocolade bootjes heeft als relatiegeschenk. De bootjes worden geproduceerd door een chocolatier in Ridderkerk die daar trots zijn etiket op plakt. Jan-Willem Nienhuis was woordvoerder over een unanieme motie van de hele raad, dat die chocolaatjes in Wijdemeren geproduceerd en gekocht moeten worden. So far, so good.
Chocolaatjes zijn collegebevoegdheid!
Burgemeester Larson ging voor haar ambtenaar staan, die toch al overloopt in het werk. Dat kan gebeuren en haar interventie was dan ook terecht. Zij verklaarde ook dat de bootjes inmiddels op haar verzoek geleverd worden zonder het etiket Ridderkerk. (Een pak van mijn hart. Ridderkerk, of all places, je moet er toch niet aan denken! En dat in het prachtige Wijdemeren.)
Wat volgde was een lesje bestuurlijke verhoudingen door de burgemeester. “Meneer Nienhuis, u moet begrijpen dat de aanschaf van relatiegeschenken niet tot de taken van de raad behoort, maar dat dat een collegebevoegdheid is. U kan die motie wel indienen, maar we voeren hem niet uit.” Het was als Gerrit Zalm in zijn betere dagen toen de geluidsinstallatie in de Tweede Kamer weigerde en hij luidkeels de kamer in riep: “We voeren hem niet uit!”
Er is nog veel meer te vertellen over deze raad, maar ik laat het hier maar even bij. Hoewel, nog even deze kleine observatie:
Verduidelijkende vraag
Wat denkt u bijvoorbeeld van een z.g. “verduidelijkende vraag”. Er kwamen gisteravond tientallen verduidelijkende vragen langs, niet gewone vragen waar je een gewoon antwoord op kan geven, nee een “verduidelijkende vraag”, waarmee je de kramp voorkomt dat jouw vraag door de voorzitter of de wethouders wordt afgedaan als een z.g. “technische vraag” en daarmee onschadelijk wordt gemaakt en probleemloos in de prullenbak wordt gekieperd. (De kramp van “Het Nieuwe Vergaderen”.)
Volgende keer meer…