Iedereen is zich te pletter geschrokken van de mededeling dat Wijdemeren er financieel nog veel slechter voorstaat dan al bekend was. Hoe kan dat nou? Wat is er in vredesnaam gebeurd sinds begin juni (coalitieakkoord en meicirculaire)?
Dat Wijdemeren er financieel niet florissant voor staat, weet iedereen al lang. PvdA/GroenLinks schreef in het verkiezingsprogramma begin dit jaar bovendien: en we denken niet dat het nog goed komt. Naar mijn idee een terechte taxatie. Daarom verbaasde het ook dat de rood-groenen toch kozen voor deelname aan de huidige coalitie, die in het akkoord van 8 juni opschreef (mijn samenvatting): we gaan onze uiterste best doen de boel toch weer op de rails te krijgen.
Weinig opwekkend
In dat coalitieakkoord werd een op dat moment reëel en dus weinig opwekkend beeld geschetst van de financiële toestand. Kort daarop bleek (meicirculaire) dat er tot en met 2025 meevallertjes aankomen van enkele miljoenen euro’s. Die zullen echter in het licht van de stijgende uitgaven (denk alleen al aan de inflatie) weer snel verdampen.
Het was en bleef met de centen dus uitermate benard. Maar dan afgelopen donderdag ineens die brandbrief van wethouder van financiën Gert Zagt (De Lokale Partij): ,, (. . .) zowel incidenteel als structureel grote tekorten’’. En: we komen onder curatele te staan van de provincie (preventief financieel toezicht). In een toelichting zei Zagt tegen de media: ,,De situatie is echt ernstig’’.
Gitzwart
De vraag is hoe het nu mogelijk is dat het eerdere, toch al sombere beeld plotseling zó gitwart is geworden. We lezen (en hoorden dat ook afgelopen donderdagavond van burgemeester Crys Larson) dat er nog geen definitieve (begrotings)cijfers zijn. Maar de voorlopige cijfers hebben het college genoopt wel een stevige zwengel te geven aan de noodklok.
Blijkbaar zijn de cijfers plotseling nog veel ernstiger dan wat in juni al bekend was. Vraag: zijn er dan in de tussenliggende drie maanden ineens dingen zo gierend uit de hand gelopen? Andere vraag: of hebben de coalitie-onderhandelaars van DLP, PvdA/GroenLinks en VVD in mei en begin juni met cijfers moeten werken die niet deugden? Anders geformuleerd: zijn er sindsdien plotseling financiële lijken uit de kast gevallen waarvan én de vorige wethouder van financiën (Jos Kea, VVD) én de coalitie-onderhandelaars geen weet hadden? Nog iets anders gezegd: heeft het ambtenarenapparaat pas recent de echte toestand geschilderd, terwijl daarover intern misschien al eerder iets bekend was?
Het zijn allemaal nare, maar wel reële vragen. Bovendien weten we na Zagts brief van afgelopen donderdag weliswaar dat het ernstig mis is, maar in die brief staat niet in welke orde van grootte we – de gemeenteraad in de eerste plaats – moeten denken. Terwijl Zagt en de rest van het college ongetwijfeld wel bij benadering weten hoe diep en breed de financiële gaten zijn. Anders zou Zagt immers zijn alarmerende brief niet hebben geschreven en zou hij niet hebben gezegd dat de toestand ‘echt ernstig’ is.
Terecht dus dat Jan-Jaap de Kloet (DorpsBelangen) afgelopen donderdag vroeg om een extra raadsvergadering op korte termijn. Wachten op een door Zagt beloofde ‘beeldvormende sessie’ op 8 oktober vindt De Kloet gezien de urgentie van de materie niet verantwoord. De raad steunde hem daarin, dus mogen we aannemen dat die extra raadsvergadering zo snel mogelijk de nu komende week wordt belegd.
Alleen burgemeester Crys Larson vond het donderdag nodig nog moeilijk te doen (Rik Jungmann stipte het in zijn jongste bijdrage al aan). Ze begon vergader-technisch te muggenziften. Dat De Kloet zijn verzoek deed tijdens het agendapunt ‘mededelingen’ zinde Larson niet. Toen De Kloet zich niet uit het veld liet slaan en volhield – ,,Ik deel mede dat ik dat graag wil’’ (die extra raad) – zei Larson nota bene tegen hem: ,,Wilt u echt het spel aangaan met mij? Nee toch?’’
Daarmee liet de burgemeester twee dingen blijken. Ten eerste dat ze graag de baas speelt, ook als dat geen enkel doel dient. Maar dat wisten we al. Zie ook haar optreden in het vorige college inzake het rapport van bureau Necker van Naem. Ten tweede dat ze bar weinig gevoel heeft voor het effect van Zagts brandbrief op de gemeenteraad. En trouwens ook op inwoners, die al van verre een nieuwe verhoging van de toch al hoge onroerendezaakbelasting (ozb) zien aankomen plus draconische bezuinigingen die pijn gaan doen.
Mag ik n.a.v. de laatste zin een beroep doen op onze raad en met name de sterkste schouders de zwaarste lasten te laten dragen?
Overigens ben ik van mening dat voortaan alle woningen volgens de vraag ernaar gebouwd zouden moeten gaan worden. En niet volgens de winstmarges van ontwikkelaars.