Het piept en het kraakt in Wijdemeren

De gemeente Wijdemeren heeft het niet gemakkelijk.” Het piept en het kraakt”, zegt de burgemeester. Zij doelt op het gebrek aan medewerkers. Dat is een ontzettend groot probleem, want zij leveren de noodzakelijke productie.

In een column op deze site heeft Robby Israel een oplossing voor dit probleem .Als elke ambtenaar drie uur extra werkt is de kwestie opgelost. Kom op jongens en meisjes, de schouders  eronder, aan de slag, jullie werken al zo weinig, maar 36 uur per week, daar kan gemakkelijk drie uur bij, is de redenering. De oplossing van Israel heeft de charme van de eenvoud en klopt rekentechnisch helemaal. Maar is het een oplossing? Ten eerste gaat hij er kennelijk vanuit dat overal in de organisatie er een gebrek aan personeel is. Ik vermoed dat dat niet het geval is. Waarschijnlijk zitten de tekorten bij de beleidsafdelingen en dan helpt het niet als een medewerker van de plantsoenendienst drie uur langer werkt. Maar Robby Israel gaat er helemaal aan voorbij  dat er iets met de organisatie aan de hand is.

Indicatoren

Bij het bekijken van de personeelssituatie van een organisatie zijn er twee belangrijke indicatoren die aangeven of er sprake is van een gezonde personeelssituatie: het ziekteverzuim en het verloop van het personeel. Is het ziekteverzuim hoger dan het gemiddelde en hoe hoog is het percentage van de medewerkers  dat elk jaar vertrekt. Beide indicatoren zijn voor Wijdemeren negatief. Het ziekteverzuim is 3% hoger dan gemiddeld en het vertekpercentage zit tussen de vijftien en achttien procent. Er is dus iets aan de hand waardoor medewerkers zich ziek melden of vertrekken. Daar is wel iets aan te doen. Ik  kan me niet voorstellen dat met de Arbodienst niet keihard gewerkt wordt om de zieke werknemers te begeleiden in de terugkeer naar het arbeidsproces. Van groot belang is om na te gaan of de ziekte werk gerelateerd is of het gevolg van een andere oorzaak is .Je wilt natuurlijk ook weten waarom medewerkers weggaan. Dat kan een hele gewone aanleiding zijn, zoals een stap in je carrière, maar ook de werkomstandigheden kunnen een oorzaak zijn.
Daarom is het zo jammer dat er geen exitgesprekken worden gehouden, want dan kun je achter de redenen van het vertrek komen. Daar is geen tijd voor zegt de burgemeester en dat is een antwoord dat ik niet begrijp.  Als je er geen medewerker voor hebt dan doe je dat als portefeuillehouder toch zelf. Voor bestuurders geldt geen Cao van 36 uur en zoveel werk is het niet. Als er 25 medewerkers vertrekken dan kost  dat 2 uur per persoon. Dat is zo ongeveer een uur in de week! Natuurlijk is het je taak als bestuurder niet, maar je wil toch weten waarom de medewerkers je organisatie verlaten.

De competitieve markt

De gemeente heeft twee problemen op dit terrein. Niet alleen het werven van medewerkers is lastig, maar ook het behouden ervan .Het is dus belangrijk inspanningen te verrichten die ertoe leiden dat de mensen blijven. De burgemeester heeft gelijk, het werken bij een kleinere gemeente is soms niet aantrekkelijk. Het salarisgebouw is klein en er zijn weinig kansen voor doorstroming. Er is veel vraag en weinig aanbod. Maar om te zeggen dat  dat de enige oorzaak is van het moeilijk werven van personeel gaat te ver. Het is niet aantrekkelijk te werken voor de gemeente Wijdemeren. De werkdruk is hoog. Het is nauwelijks mogelijk huisvesting te vinden met een salaris als gemeenteambtenaar en het beeld van de gemeente in de pers is negatief. Of het nu om het geklungel gaat met de Loosdrechtse dijk van wethouder Boermans, of de boodschappentas van wethouder Van Rijn of de blamage van De Kloet met Zuidsingel 8 of de burgemeester die door raadsleden geholpen moet worden met het voorzitten van de Raad, het negatieve nieuws heeft de overhand.

Een sollicitant die zich in de gemeente verdiept zal al gauw inzien dat zijn toekomst onzeker is. De gemeente is echt door zijn hoeven gezakt en daar moet op korte termijn iets aan gedaan worden.

Iedere organisatie, die in een spiraal omlaag is geraakt, heeft  grote moeite om daar uit te komen. Soms lukt dat, soms moeten er andere maatregelen genomen worden. Een ding is duidelijk: een gemeente die niet over goede en voldoende medewerkers beschikt kan noch aan de Gemeenteraad, noch aan de bevolking dat leveren wat gevraagd wordt.

Wim Kozijn