Naar nu pas blijkt heeft de fractie van DorpsBelangen op 7 september aan burgemeester en wethouders schriftelijke vragen gesteld over het verknalde woningbouwproject aan de Molenmeent in Loosdrecht. Enkele van de antwoorden komen als een boemerang keihard terug bij DorpsBelangen. En over sociale woningen geeft het college een vaag en daarmee te wantrouwen antwoord.
Even zo kort mogelijk hoe het ook alweer zat. De gemeente wilde aan de Molenmeent (vlak bij de rotonde bij de Rading en Erve Knorr) grond verkopen voor woningbouw. Er zou plek zijn voor veertien woningen, ten dele ‘grondgebonden’ en ten dele appartementen. De grondgebonden woningen zouden rechts komen (het dichtst bij de rotonde), de appartementen links. Er zouden geen sociale woningen (huur of koop) komen. Dat moest maar gebeuren op twee bouwplekken die door college en een raadsmeerderheid waren gekoppeld aan de Molenmeent: het Kininelaantje (’s-Graveland) en de Anton Smeerdijkgaarde (Kortenhoef).
Probleem was wel dat een strook van 600 vierkante meter of ietsje meer grond mogelijk niet van de gemeente is, maar van achter het te verkopen perceel wonende buren. Verder draaide de gemeenteraad het oorspronkelijke ontwerp om: de appartementen zouden rechts moeten komen, de grondgebonden woningen links.
Gaat niet door
In augustus meldde het college dat het allemaal niet doorgaat. Dat had het op 2 augustus besloten. Het was, aldus het college, onmogelijk om vóór 21 oktober 2022 een gewijzigd bestemmingsplan in kannen en kruiken te hebben. Na die datum is woningbouw ter plekke niet meer toegestaan volgens de nieuwe provinciale regels. Het college noemde twee hoofdoorzaken waardoor de boel vertraging had opgelopen en de fatale datum niet meer kon worden gehaald. Eén: door participatie en wijzigingen die de raad had aangebracht moest de procedure over en daarvoor ontbrak de tijd. Ook was nog ecologisch onderzoek nodig en daarvoor ontbrak de tijd eveneens. Daarop viel het nodige af te dingen, zoals ik in een eerdere bijdrage beschreef.
Hoe dat ook zij, de grondverkoop ging niet door en daarmee ook de woningbouw niet. Op 7 september stelde DorpsBelangen (DB) het college daarover twaalf vragen. Die hebben we als buitenwereld nooit gezien omdat ze nooit online zijn gezet op de gemeentelijke website. Vermoedelijk een foutje van de griffie. Jammer, maar zoiets kan eens een keertje gebeuren.
College betert leven niet
De antwoorden, gedateerd 23 november, zijn er nu en ze staan ook online. Allereerst valt op dat het college voor de beantwoording liefst 77 dagen de tijd heeft genomen. Dat is meer dan twee keer zo lang als de maximaal dertig dagen die daarvoor staan volgens de regels. Het is dus weer eens zover, het college kan of wil zijn leven op dit punt maar niet beteren.
Maar er valt meer op aan de antwoorden. Zo wordt stilgestaan bij de ingreep die de gemeenteraad op 16 september 2021 per amendement pleegde, namelijk het omdraaien van grondgebonden woningen en appartementen. We lezen: ,,Er was alleen ruimte voor wijziging in de aanvraag als deze wijziging ondergeschikt is. De raad heeft per amendement in sept 21 het plan ‘omgewisseld’. Het college is vervolgens doorgegaan met invulling te geven aan dat geamendeerde raadsvoorstel. Achteraf gezien betrof dit een wijziging die niet als ondergeschikte wijziging aangemerkt kon worden en de raad is daar destijds niet over geïnformeerd.’’
De Kloet verantwoordelijk
In die tijd was de huidige DB-fractievoorzitter, Jan-Jaap de Kloet, nog de eerstverantwoordelijke wethouder voor het Molenmeent-project. Toen dat werd behandeld, eerst in een commissie en daarna in de raad, was De Kloet om gezondheidsredenen echter een poosje afwezig. Collega-wethouder Joost Boermans (D66) nam voor hem waar. Toen bleek dat er een omdraai-amendement in de raad zou worden ingediend, waarschuwde Boermans dat de formulering nauw kon luisteren; de indieners konden zich het beste even tot de deskundige ambtenaren wenden. In de raad zei hij dat het college zich in het amendement kon vinden. Dat het omdraai-amendement het project fataal zou worden meldde Boermans niet.
Vermoedelijk hadden het college en de betrokken ambtenaren zelf daarvan op dat moment ook geen flauw idee. Een zin in de vrijdag gepubliceerde antwoorden wijst daar ook op: ,,Het college is vervolgens doorgegaan met invulling te geven aan dat geamendeerde raadsvoorstel.’’ Kanttekening: dat college noch ambtenaren in september 2021 wisten welke gevolgen het omdraai-amendement zou hebben pleit niet voor de competentie van de gemeentelijke organisatie.
Raad niet geïnformeerd
Kennelijk is het op dat punt eindelijk gaan dagen in mei van dit jaar. Het antwoord op DB-vraag nummer 10 luidt namelijk: ,,In mei (2022, red.) was al bekend dat dit plan niet haalbaar was. Het nieuwe college heeft geconstateerd dat de raad hierover nog niet was geïnformeerd en heeft daarom in haar vergadering van 2 augustus het eerder genoemde besluit (grondverkoop Molenmeent gaat niet door, red.) genomen.’’
Daarmee komt de door DB in de vorm van kritische vragen geworpen boemerang keihard terug, namelijk bij DB-fractievoorzitter De Kloet. Boinggg!!! In mei dit jaar, toen kennelijk pas duidelijk werd dat er met het Molenmeent-project een onoverkomelijk probleem was, was hij al lang weer uit zijn ziekbed herrezen. Maar het college waarin hij voor het Molenmeent-dossier de eerstverantwoordelijke was, verzuimde de raad in te lichten. Foute boel en een behoorlijk pijnlijke zaak voor De Kloet. Misschien is het wel daarom dat het huidige college het er in het antwoord op de twaalfde en laatste DB-vraag nog een keer in wrijft: ,,In mei was al bekend dat dit plan niet haalbaar was. Het nieuwe college heeft geconstateerd dat de raad hierover nog niet was geïnformeerd (. . .).’’
Vijf sociale woningen
Tot slot iets anders dat opvalt aan de antwoorden van het huidige college. Dat betreft DB-vraag 11 en die gaat over het mogelijk laten glippen van vijf sociale woningen. In genoemde eerdere bijdrage over de Molenmeent wees ik al op dat punt. Zou het Molenmeent-project niet zijn gekoppeld aan Kininelaantje en Anton Smeerdijkgaarde, dan hadden van de veertien aan de Molenmeent gedachte woningen er vijf moeten vallen in de categorie sociaal (huur dan wel koop). Maar omdat de bouwlocaties gekoppeld waren, ontstond ruimte om te zeggen: aan de Molenmeent alleen vrije sector, die vijf woningen compenseren we wel aan de Smeerdijkgaarde en/of het Kininelaantje.
De vraag was in augustus en is ook nu nog: komen die vijf extra sociale woningen er alsnog of worden aan de Smeerdijkgaarde en het Kininelaantje de richtlijnen uit de woonvisie (waaronder: 1/3 van de woningen sociaal) toegepast met voorbijgaan aan die vijf sociale woningen die het Molenmeent-project vereiste? In DB-vraag nummer 11 wordt precies die kwestie opgeworpen.
Vaagheid wekt wantrouwen
Helaas munt het antwoord van het college uit in vaagheid: ,,Het niet ontwikkelen van de Molenmeent heeft geen directe gevolgen voor de overige projecten.’’ Punt. Iedere toelichting ontbreekt. Vraag: wat wordt bedoeld met ‘directe gevolgen’? Tweede vraag: zijn er misschien wel indirecte gevolgen? En wat moeten we daaronder dan verstaan? De hamvraag tot slot: laat het college die vijf sociale ‘Molenmeent-woningen’ nu door de vingers glippen of niet?
Het college vindt het kennelijk nodig op dit punt mist te verspreiden in plaats van duidelijkheid te scheppen. Door wat ik zag in lokale, landelijke en internationale politiek een beetje wijzer geworden, ben ik zo vrij die mist te beschouwen als een veeg teken, als aanleiding voor gezond wantrouwen. Op grond daarvan ga ik er vooralsnog vanuit dat het college die vijf sociale woningen inderdaad zal laten glippen. Totdat – wat ik van harte hoop – het college het tegendeel bewijst.
Het was sowieso een raar plan. Onderdelen die zich in verschillende omstandigheden bevinden worden afhankelijk van elkaar gemaakt. Ook het scheiden van verschillende sociale groepen is niet fris.
Nou en toen bleek dat de bouw op de Molenmeent niet door kan gaan. Zou er een bouwer te vinden zijn die 5 sociale woningen wil, bouwen zonder de winst op de dure woningen op de Molenmeent?
En dan de Anton Smeerdijkgaarde. Een beroerdere plek voor woningbouw vindt je niet gauw. Elke projectontwikkelaar kan vertellen dat zoiets alleen economische interessant is als er een flatgebouw van 100 meter lang en 4 of 5 verdiepingen hoog gebouwd mag worden. En daarmee wordt de leefbaarheid in de wijk aardig om zeep geholpen. Het wordt er enorm druk. Bewoners hebben geen avondzon meer en hun uitzicht wordt verziekt door de flats. Er is geen adequaat wegennet daar.
Ze zouden de wijk + plantsoen een monumenten status moeten geven. Vanwege een goed voorbeeld hoe men vroeger wel mogelijkheden zag voor ruimhartige huisvesting voor ouderen.
En het Kininelaantje. Daar wil men van die krepeercontainers plaatsen? Pardon, Tiny Houses. Tja het is beter dan niets en het is nog heel wat stappen verwijderd van de golfplaten krotten die in arme landen te zien zijn. Maar duurzame sociale woningbouw is het niet. Het zijn dan ook tijdelijke woningen. Ze worden wel meegeteld als sociale woningbouw. Maar na 5 of 10 jaar heb je dus niks meer.
Buiten dat alles is het een speelterrein en heeft aldus een sociale functie.
De Molenmeent gaat dus niet door en ik denk dat de rest ook maar beter niet door kan gaan.