Aan ’t Laantje in Nieuw-Loosdrecht komen volgens de regels die de gemeenteraad heeft vastgesteld te weinig betaalbare woningen. Hoe kan dat nou? Doordat wethouder Jan-Jaap de Kloet en burgemeester Crys Larson donderdagavond dubieus optraden én doordat het de meerderheid van de raad blijkbaar bar weinig interesseerde.
Volgens de regels van de geldende Woonvisie van de gemeente Wijdemeren moeten van de 49 nieuwe woningen die JeeGee Vastgoed gaat realiseren aan ’t Laantje er 17 vallen in de categorie sociaal en eveneens 17 in de categorie middelduur. In werkelijkheid komen er, althans volgens wat in openbare stukken te lezen valt, 16 sociale en 11 middeldure huurappartementen. Dat zijn dus 1 + 6 = 7 betaalbare woningen te weinig.
Een meerderheid van de gemeenteraad ging daarmee donderdagavond akkoord. Alleen De Lokale Partij (DLP) en PvdA/GroenLinks vroegen om het vereiste aantal betaalbare woningen. De andere fracties vonden het wel best dat niet wordt voldaan aan de regels die de gemeenteraad nota bene zelf heeft vastgesteld.
Wat dat betreft was wel boeiend wat René Voigt (DorpsBelangen) later op de avond opmerkte. Het ging toen om een ander onderwerp, Nederhorst Noord namelijk, maar hij zei: ,,We moeten vasthouden aan wat we als raad hebben vastgesteld.’’ Mij schoot te binnen: had dat dan ook gedaan toen het ging om ’t Laantje, maar toen vond DorpsBelangen het goed dat van de regels wordt afgeweken ten nadele van mensen die dringend op zoek zijn naar een betaalbare woning.
Nieuwe Woonvisie
Bij dat alles ga ik uit van de regels in de vorig jaar door de raad vastgestelde nieuwe ‘Woonvisie Wijdemeren 2021-2024’. Volgens wethouder De Kloet is dat echter verkeerd. Voor woningbouwproject ’t Laantje geldt de oude Woonvisie (die niets zegt over middeldure huur en voor de categorie sociaal iets soepeler is dan de nieuwe visie), zo bracht De Kloet naar voren.
Al eerder heb ik op Rading Nul opgemerkt dat dat nergens in het raadsvoorstel over ’t Laantje staat (terwijl dat in andere gevallen wel steeds is vermeld), dus dat we mogen aannemen dat de nieuwe Woonvisie van toepassing is. Maar er is nog iets. Een van de dingen die het college de raad vroeg om donderdagavond te besluiten: vaststelling van het aangepaste bestemmingsplan voor het gebied waar ’t Laantje 3 en 4 moet verrijzen. Bij zo’n wijziging van het bestemmingsplan horen een kaart, de regels die gelden voor het (gewijzigde) bestemmingsplan en tot slot de toelichting op die regels. En kijk nou toch eens wat in die toelichting staat. Het hoofdstuk ‘Beleidskader’ somt op welke beleidsdocumenten van toepassing zijn. En onderaan pagina 21 staat: ‘Woonvisie Wijdemeren 2021-2024’. De nieuwe Woonvisie dus, niet de oude.
Wethouder De Kloet heeft niet gezegd dat dat een fout is in de toelichting op de planregels die moet worden gecorrigeerd. Dus moeten we er ook om deze reden vanuit gaan dat hier wel degelijk die nieuwe Woonvisie geldt. Dan valt moeilijk iets anders te concluderen dan dat wethouder De Kloet de raad donderdag verkeerd informeerde. Een ergere bestuurlijke zonde kan een wethouder niet begaan. Maar De Kloet kwam ermee weg, want niemand sprak hem erop aan.
Geheim
Wel vroeg Alette Zandbergen (DLP) hoe het kan dat ‘u privaatrechtelijk iets anders afspreekt’ dan in de Woonvisie staat. Ze doelde op de zogeheten ‘anterieure overeenkomst’ en de aanvullende ‘allonge’ die het college heeft gesloten met ontwikkelaar JeeGee Vastgoed. Die twee stukken zijn geheim. Raadsleden mogen ze wel bekijken maar wij, de buitenwacht, krijgen ze niet te zien.
De Kloets antwoord op Zandbergens vraag: ,,Die stukken liggen hier niet op tafel. Daar ga ik inhoudelijk niet op in.’’ Nee, formeel lagen die afspraken niet op tafel. Burgemeester Crys Larson onderstreepte ook nog eens dat ‘het raadsbesluit altijd leidend is’. Een avond eerder had ze al een paar keer gezegd dat het ‘niet de taak van de raad’ is om die afspraken te controleren.
Maar wat zou er gebeuren als er tussen ontwikkelaar en gemeente later onenigheid ontstaat over wat er aan ’t Laantje precies wordt gerealiseerd? Dan zal JeeGee Vastgoed natuurlijk vasthouden aan het voor dit bedrijf gunstigste document – of dat nu het raadsbesluit is (waarin niks staat over hoeveel woningen er komen in welke categorie), de anterieure overeenkomst of de allonge. Logisch dat de ontwikkelaar dat dan doet.
Aandacht afleiden
Maar precies daarom is het helemaal níét zo logisch dat De Kloet en Larson uit alle macht probeerden de aandacht af te leiden van die geheime afspraken. Al in een eerdere bijdrage stelde ik vast dat het gehannes en gedraai van het college aanleiding is voor wantrouwen over wat er nu precies is afgesproken. Larson en De Kloet gaven donderdagavond alleen maar meer voedsel aan dat wantrouwen. Dat lijkt overigens aardig te sporen met de analyse van Kieskompas waaruit blijkt dat inwoners steeds minder vertrouwen hebben in gemeenten.
Aan de meerderheid van de raad was het allemaal niet besteed. De anterieure overeenkomst is alleen bekeken door Zandbergen (DLP) en Michiel van Balen (VVD). En naar mijn indruk had alleen Zandbergen donderdag nog snel de woensdag plots getekende allonge ingezien.
Al met al was het een bedroevend staaltje lokale politiek. De gemeenteraad heeft regels opgesteld voor nieuwbouwprojecten. Maar als de wethouder de ontwikkelaar steunt die zich niet aan die regels houdt, en als de burgemeester probeert de raad op het verkeerde been te zetten over wat de taak van de volksvertegenwoordiging is, dan laat de meerderheid van de Wijdmeerse raad zich als een stel makke schapen bij de neus nemen. Dan zet de raad het licht gedwee op groen voor een bouwplan dat niet voldoet aan de door diezelfde raad vastgestelde regels. Alleen DLP en PvdA/GroenLinks gingen daar tegenin, maar ze trokken aan het kortste eind.
Gedupeerden
Als het er alleen maar om ging dat de raad zichzelf daarmee lelijk te kijk heeft gezet, dan zou dat wel treurig zijn, maar was de schade nog te overzien. Maar degenen die bij deze zaak écht aan het kortste eind trekken, zijn de woningzoekenden die zitten te springen om betaalbaar onderdak. Zij zijn de echte gedupeerden, want voor deze groep komen er minder woningen dat zou moeten. Met ‘dank’ aan burgemeester en wethouders en aan de meerderheid van de gemeenteraad.