Van marktkraam naar thematafel

Vorige week woensdag viel de uitnodigingsbrief voor de bewonersavonden in de bus.” Als raadsfracties vinden wij het belangrijk dat inwoners de kans krijgen hun mening, zorgen en aanbevelingen kenbaar te maken.” De avonden krijgen het karakter van een markt. Dezelfde dag verscheen het Weekblad Wijdemeren, waarin natuurlijk ook aandacht aan dit onderwerp wordt besteed.

Wat blijkt? De markt is verdwenen. Daarvoor zijn in de plaats gekomen Thematafels. Het moderne overlegmiddel. In de klimaatdiscussie, bij Schiphol, overal is het in de mode om de tafel te gebruiken. Was twintig jaar geleden de keukentafel nog het favoriete middel, nu zijn het de thematafels. Wie heeft de markt in de thematafel veranderd?

De Issuemakers

Ik werd op het spoor gebracht door een uitspraak van de burgemeester dat zij de loop van de avonden goed met de organisatoren had doorgesproken. In mijn domheid geloofde ik dat de organisator de gemeenteraad van Wijdemeren zou zijn , maar niets is minder waar. De organisatoren zijn  de Issuemakers. Dat is niet de naam van een popband of de titel van een nieuw programma van SBS 6 of RTL, nee het is een bureau van “strategische communicatieadviseurs met  kennis van de issues die spelen in de samenleving en oog voor maatschappelijke impact. Nou daar kun je het een en ander van verwachten! Hun klantenlijst is indrukwekkend, om over hun vaardigheden maar te zwijgen.

De onderwerpen van de thematafels

Zij hebben natuurlijk de tafels en de onderwerpen die daar ter tafel kunnen komen verzonnen. Ik laat de onderwerpen (pardon issues) even de revue passeren:

1. Wat zijn unieke kenmerken, sociale samenhang en gewenste waarden van uw dorp.

Ik heb er lang over na zitten denken, maar ik kan, behalve dat de zin taalkundig onjuist is, niks bijzonders verzinnen. Wat versta je onder sociale samenhang. Unieke kenmerken kan ik van Kortenhoef en ’s-Graveland niet benoemen. Waarschijnlijk de inwoners van Ankeveen wel van hun dorp. Het enige uniek is de historische structuur van ’s-Graveland met de buitenplaatsen, de weg, de huizen aan de vaart en de vaart zelve. Dit vraagt een raad die zal afzien aan het aantasten van deze volstrekt unieke historische en beschermde structuur .Ik kan helaas ook niets over de sociale samenhang te berde brengen. Dat is onderzoekskost voor instellingen als het Sociaal Cultureel Planbureau.

En dan die gewenste waarden . Let wel gewenste waarden niet voor het bestuur van het dorp, maar gewenste waarden voor het dorp. Laat dat nou maar aan de pastoor en de dominees over, want het heeft totaal niets met de herindeling te maken.

2. Publieke voorzieningen: wat zijn de essentiële voorzieningen die inwoners binnen of buiten het dorp zouden willen hebben.

Het antwoord is natuurlijk: al het goede willen we behouden en binnen het dorp willen we een zwembad, een poppodium, een stadion, gratis openbaar vervoer en gratis bier Een onzinnige lijst is gemakkelijk te verzinnen, want de vraag is van het type: roept u maar!

Verder mogen we ook nog invullen wat we buiten het dorp willen handhaven. Het bureau is gevestigd in Amstelveen. Hierbij spreken we de wens uit dat het Cobramuseum behouden blijft, al zijn we ons bewust dat deze opmerking niets met de fusie van Wijdemeren te maken heeft.

Ja, het bureau heeft oog voor de maatschappelijke impact.

3. Zeggenschap en betrokkenheid: hoe kan de betrokkenheid en inspraak van uw dorp verankerd worden in de besluitvorming binnen een nieuwe gemeente?

Is dit ironisch bedoeld? Heeft het bureau zich wel in de casus Wijdemeren ingelezen. Een ieder klaagt over de geringe matevan inspraak. Kortom, de volgende vraag a.u.b.

4. Leef-en woonomgeving: hoe moet de leef-en woonomgeving er uitzien: wat moet blijven en wat juist niet?

Weer zo’n open deur vraag. Een ieder weet dat er veel achterstallig onderhoud is en het onderhoudsniveau laag is. Dat hoeven we niet meer aan de burgers gaan vragen. Vooral die vraag “wat weg moet” is intrigerend. Ook nu weer: roept u maar.

Aan het eind, er is geen tafel voor, de vraag welke waarden de nieuwe fusiegemeente moet hebben. Hou toch op met die “wormen in Naarden” zoals Koot en Bie altijd zeiden. De normen en waarden,  van een gemeente liggen vast in de regels en wetten van de democratische rechtstaat te beginnen bij artikel 1 van de grondwet en in allerlei internationale afspraken zoals EVRM (het Europese Verdrag van de Rechten van de mens. Uiteraard verwacht mag worden dat de waarden die in het dagelijks verkeer tussen mensen gangbaar zijn, gerespecteerd worden.

IK ga er niet naar toe, Ik volg het wel uit de media. Ik geloof niet dat dit een goede manier is om te weten te komen wat er onder onze inwoners leeft.  Het leidt tot emotionele opmerkingen “dat we op moeten oppassen  niet het afvalputje van Hilversum te worden” en dergelijke slagzinnen, waar we niets aan hebben.

Wat mij betreft hadden de stategische communicatieadviseurs niet ingeschakeld behoeven te worden. Met hun modieuze humbug en idiote vragen leveren zij geen enkele bijdrage aan het herindelingsproces. Nu zij toch een opdracht hebben verworven, hadden zij een veel kleinere en fijnmazige structuur van overleg met de burgers moeten adviseren. Overigens wordt alles opgehaald, sprak de burgemeester.

De opmerkingen worden genoteerd en de raad neemt de opmerkingen serieus. Zo zie je maar. Vroeger haalde de gemeente slechts het afval op, nu ook je mening. Als dat maar niet door elkaar wordt gehaald

Zwakke positie

Bij dit hele proces moeten we drie dingen niet vergeten:

1. De positie van Wijdemeren is uiterst zwak.
Het is zoiets als wat mijn moeder vroeger zei als ik iets graag wilde “je hebt niks in te brengen dan lege briefjes”. Weliswaar is het een prachtig vooruitzicht dat een van de mooiste stukken van ons land  tot je gemeente gaat behoren, maar je krijgt een gemeente waar nog enige miljoenen bij de Porseleinhaven moeten en met de kosten van een achterstallig onderhoud die oplopen tot een bedrag van boven de 200 miljoen.

2. Er zal een proces van harmonisatie van beleid en regelgeving gaan plaatsvinden.
Dat zal voor de inwoners van Wijdemeren op het belastinggebied een voordeel zijn, wij hebben immers de hoogste tarieven. Op een ander terrein, kan dat nadelig zijn omdat in Wijdemeren bijvoorbeeld de subsidies mogelijk hoger zijn.

3. Alle afspraken die de fusiegemeenten maken hebben het karakter van bestuurlijke afspraken en geen civiel rechtelijke overeenkomsten.
Het is geen contract, waar partijen aan gebonden zijn.

Theoretisch kan de gemeenteraad van de nieuw gevormde gemeente met een hamerklap op 1 januari (2027?) alle mooie afspraken in de prullenbak doen verdwijnen.